Heb je een werkgever die verwacht dat je ook in de avond e-mails leest? Betrap je jezelf erop dat je telkens naar Facebook gaat, zelfs al heb je zojuist de hele feed gelezen? Of dat je er langer mee bezig bent een kop koffie te fotograferen en op Instagram te delen dan diezelfde koffie te drinken en proeven? Veel mensen gruwelen bij het idee een dag gescheiden te zijn van hun telefoon, maar dat is nou precies de reden dat we allemaal wel wat hulp kunnen gebruiken bij ons digitaal dieet.

Voor- en nadelen social media

Sociale media worden steeds kritischer bekeken, maar dat betekent niet dat alles aan Facebook of Twitter slecht is. Het is natuurlijk geweldig dat je in contact kan blijven met die uitwisselingsstudent uit China, of dat je er met een muisklik achter kan komen waar die vakantieliefde zich nu mee bezig houdt.

Het probleem is dat we meestal moeite hebben om hiermee te matigen. Nadelen van sociale media worden steeds duidelijker nu er meer onderzoek hiernaar gedaan wordt. Zo lijkt het erop dat een overdosis sociale media kan lijden tot meer onzekerheid, neerslachtigheid en angst. Er is steeds groter bewijs voor de verslavende werking van sociale media. En dan hebben we het nog niet eens over privacy-kwesties en de effecten van beeldschermen op ons slaapritme en onze ogen.

Kortom: genoeg redenen om nog eens even na te gaan hoe jouw digitaal dieet eruitziet en hoe je dit dieet gezonder zou kunnen maken!

Digitaal dieet: 5 tips

Weet wat je eet (of scrollt). Pas als je er bewust van bent hoe jouw telefoongebruik eruitziet, kan je beginnen aan een digitaal dieet. Krijg een beter zicht op jouw sociale mediaverbruik door een app als QualityTime (Android) of Moment (iPhone) te installeren. Deze apps houden precies bij hoe vaak je je telefoon ontgrendelt, hoe veel tijd je besteed aan welke apps en hoe je telefoongedrag over een langere periode ontwikkelt. Het is ook mogelijk om een waarschuwingsbericht in te stellen, bijvoorbeeld wanneer je meer dan een uur per dag op je telefoon zit, of wanneer je het apparaat vaker dan vijftig keer hebt ontgrendeld.

Zet notificaties, geluiden en popups van je telefoon uit. Als er constant een lichtje brandt, een icoontje in de hoek van het scherm staat of een geluid om aandacht vraagt, is het erg moeilijk om niet direct naar je telefoon te graaien. Wanneer je deze dingen weghaalt, neem je zelf de macht terug over wanneer je het scherm bekijkt en wanneer niet. In het begin zal het uitzetten van deze notificaties nogal wat angst kunnen veroorzaken. Want wat als je een belangrijk berichtje pas twee uur later leest? Vertrouw erop dat als er echt iets belangrijks aan de hand is, iemand je wel zal bellen.

Geef jezelf specifieke momenten om wel of juist niet te besteden aan sociale media. Plan bijvoorbeeld twee telefoonvrije uren in voordat je ’s avonds gaat slapen. In het begin kan dit erg lastig zijn, dus zet desnoods je telefoon uit tijdens deze momenten. Denk eens wat je met die tijd kan doen als de afleidingen van sociale media wegvallen! Een boek lezen, bordspelletjes spelen met vrienden, een dagboek bijhouden of een wandeling maken – allemaal activiteiten die zullen bijdragen aan je innerlijke rust. Geef jezelf ook momenten op de dag dat je wél even hersenloos door je Instagram mag bladeren. Gun jezelf bijvoorbeeld een uurtje als je terugkomt van werk. Een wekker zetten om het einde van dit uur aan te geven, valt (zeker in het begin) aan te raden!

Net zoals je de uren van een dag kan indelen in wel of geen sociale media, kan je dit ook doen met ruimtes. Maak van de slaapkamer een telefoonvrije zone, zodat je beter slaapt en niet in de verleiding komt om ’s ochtends vroeg direct naar het apparaat te grijpen. Koop een ouderwetse wekker en laad je telefoon voortaan in de woonkamer of gang op. De regel om geen telefoons tijdens maaltijden te gebruiken, wordt ook steeds populairder. Dit is een mooie manier om weer eens goede gesprekken op gang te krijgen en af te kicken van dat lichtgevende schermpje.

Tot slot: leer weer te genieten van schermvrije situaties! Lekker met een kop thee en een boek op de bank liggen, een wandeling door het bos of een gezellige avond met familie of vrienden: de mooiste momenten gebeuren over het algemeen wanneer we even niet aan een scherm gekluisterd zitten. Probeer die momenten weer te waarderen door dingen om je heen te zien, horen, ruiken, voelen en proeven. Dit is niet een soort eureka-moment dat vanzelf komt aanzetten, maar een vaardigheid. Het zal dus tijd en moeite kosten om jezelf te trainen om weer te genieten van het moment en innerlijke rust te vinden.